Դե, ի՜նչ, ձմեռը եկավ։ Սապոգներս հագնեմ, վերարկուն գցեմ ուսերիս, գլխարկս քաշեմ գլխիս ու դուրս գամ դիմավորելու։

Հոգեբուժության ցանկացած պրոֆեսոր ձեզ կապացուցի, որ անգամ խելագարությունը ունի իր սիստեմը:

Նիկոլական սիմվոլիզմի մասին խոսել եմ շատ․ նա, ինչպես բնորոշ է բոլոր թյուրքական նարատիվներ կրողներին, հատուկ տեղ է հատկացնում սիմվոլներով անուղղակի մեսիջներ տալու գործընթացին, ավելին, իր հիմնական թեզերը նախապես տիրաժավորում է տարբեր ալեգորիկ մտքեր ու դարձվածքներ, որոշ դեպքերում նաև գործողություններ ցույց տալով...

Այն, որ Ալմաթայի հռչակագիրը ոչ մի աղերս չունի Արցախյան խնդրի կարգավորման հետ եւ չի կարող դիտարկվել որպես սահմանազատման եւ սահմանագծման հիմք, շատ ենք խոսել, բացատրել, գրել։

Վրաստանում բուռն ներքաղաքական գործընթացներ են: Մեր հարևան եղբայրական երկիրը առայժմ մեր միակ կապուղին է դեպի արտաքին աշխարհ, շատ կենսական նշանակություն, որն ապացուցման կարիք չունի...

Երբ տեղի ունենա (ու թող որ ես սխալվեմ) պետականազրկում, Նիկոլն ամենից բաց տեքստով, հրապարակային մեղադրելու է ողջ ժողովրդին ու էլիտաներին՝ ասելով. «Ամեն հնարավոր կերպով, սիմվոլով, 44-օրյայի ժամանակ Էրատո ջոկատով (Արտաշեսյան վերջին հայկական արքայատոհմն էր, հաջորդները ոչ հայկական հիմք ունեին), Անկախության հռչակագրի մասին ոչնչացնող տեքստ հնչեցնելով, գրքի էջեր ընդգծել ու ֆոտո անելով, տարածելով, տարբեր այլ սիմվոլներով, անուղղակի ու ուղղակի ամեն ձև զգուշացրել եմ ձեզ բոլորիդ, որ մի ձև ինձ հանեք մեջտեղից, որ պետություն ունենանք, իսկ դուք ի՞նչ եք արել. ոչ մի բան, հետևաբար, դուք փայ եք այս ամենում, լուռ և աղմկելով նստած նայել եք, ինչ է կատարվում»:

Վրաստանում ոստիկանների վրա կրակող ցուցարարը խաղաղ է, իսկ Հայաստանում խաղաղ ցույցի դուրս եկած քաղաքացին՝ ագրեսոր։ Սա՛ է Արևմուտքի պատկերացումը։ Իրերի դրությունը այսպես է, քանի որ Վրաստանում ընդդիմությունն է Արևմուտքի շունը, իսկ Հայաստանում՝ իշխանությունը։

Երկար ժամանակ է՝ արձակին չեմ դիմում, որովհետև ցավն էլ է պահանջում ստեղծագործական ժանրի փոփոխություն։ Երբեք չեմ ցանկացել ինձ պատուհասածը փաթաթել ընթերցողիս կամ հարազատներիս պարանոցին, բայց հոգևոր դաշտում կիսվել եմ ցանկացել, որովհետև այս փորձությունը ինձ համար նաև արժեքների փորձություն էր.տասնչորս ամիս անընդհատ փահլևանի պես հենաձողը ձեռքիդ, մի ոտքի վրա կանգնած մնաս լարին և ամեն վայրկյան սպասես անկմանդ...

Նիկոլ Անհողը գիրք ընթերցելու մասին տեսանյութ է հրապարակել, որտեղ կարմիր գույնով ընդգծված է. «Այսպիսով, չնայած թագավորության չգոյությանը` հայոց պետականությունը նախարարական համակարգի առկայությամբ պայմանավորված, չէր վերացել»... Սա մռսիջ է մեզ բոլորիս:

Կարդում է Գիտությունների ակադեմիայի պատմության ինստիտուտի հրատարակած Հայոց պատմության (!) քառահատորյակի առաջին հատորը: Այդ հատորը շուրջ 20 տարի չէր տպագրվում, քանի որ պատմաբաններն ու հնագետները չէին կարող բարիշել, թե ոնց գրեն հին շրջանի պատմությունը: